1983 — James Dokhuma

Loading

James Dokhuma hi Hranchina (Chhakchhuak) leh Kapkungi (Ralte Siakeng)-te fapa naupang ber ni turin kum 1932, June ni 15 khan Sialsuk khuaah thi sa-in a lo piang a. In hnuaia phum mai tuma bellama an han khung dawna an elh vel laiin a lo thaw chhuak leh hlauh mai a, nungdamin a lo awm ta a ni.

James Dokhuma hian kum 1960 khan Chhuanthangpuii d/o Biakkunga, Kulikawn chu nupuiah a nei a, fanu hlir paruk an nei a. James Dokhuma hi Mizo paah chuan pumruaah pa vantlang chung lam mah, tawngkam thiam, thu leh hla thiam, hla phuah pawh thiam, thu sawi leh ziak pawh thiam tak a nih bakah, rual kawm a thiamin, fiamthu a duh hle a. A bulah awm a nuam hle a ni.

James Dokhuma hian Primary chu First Division-ah pass mah se pawl nga thleng chauh lehkha a zir a. Kum 15 a nihin kum 1947-1952 chhung sipaiah a tang a, sipaia a tan lai hian Education Instructor-ah a tang thin. Sipaia a tan chhung hian Hindi leh Gurkhali tawng a thiam hman hle a ni.

Sipai atanga a ban hnuah kum 1954 atangin St. Paul’s High School, Aizawl-ah Hindi & Vernacular zirtirtu-ah a tang a. Chumi hnu chuan Aijal Community Development Block-ah Sanitary Inspector hna a thawk a. Heng hun lai hian thlarau lamah lawmna thar neiin Zoram hmun hrang hrang bakah, Burma lam thlengin thuhrilin a vak vel a. Kum 1960-ah Hualtu Middle School-ah zirtirtu hna a thawk bawk.

Kum 1961-a MNF Party din a nih khan MNF-ah a inziak lut ve nghal a, Tlungvel Block-ah Block President a ni nghal bawk a, chu chu kum 1965 thleng a chelh a. Kum 1966-ah MNF-in Zalenna an sual khan hming ziaktu (signatories) 64 zingah a tel a. Zalenna suala an rammut lai pawhin MP atan leh Deputy Speaker atan thlan a ni nghe nghe. Rammu-a an chhuah kum, kum hnihna, kum 1968, March ni 14-ah vai sipaiin an man a. Nowgong Special Jail leh Gauhati District Jail-ah kum thum zet a tang a ni. Kum 1970 khan Aizawlah hruai chhoh a ni a, kum 1971, June ni 21-ah lung in atangin chhuah a ni.

Ram leh hnam vei mi a nih avangin a rilru-ah politics a thi tak tak thei lo va, kum 1975-a PC party a lo din khan Joint Secretary hna a chelh a. Kum 1975-ah PC ‘B’ Secretary a ni leh bawk. Kum 1998 atangin ZNP-ah hun eng emaw chen chu Vice President a ni a; mahse, a kum a lo upat tawh avangin politics-ah hian a inhmang zui thei tawh lo a ni.

James Dokhuma hian Jail a tan lai khan thawnthu pathum – Rinawmin, Khawhar In leh Thla Hleinga Zan te a lo ziak tawh a. Kum 1973-a Lungdar ‘E” High School-a zirtirtu a nih laiin ‘Zoram Tualto Kohhran Chanchin’ a ziak bawk a. ‘Tawng Un Hrilhfiahna’ a ziah chu March ni 31, 1973 khan Lungdar khaw kangah a kangral vek a. A bul atanga ziak lehin kum 1981-ah a chhuah nghe nghe a ni. He a lehkhabu ziah avang hian a hun laia Mizoram Chief Minister-hova mi thiam rual kalkhawm chuan ‘Father of Mizo Lexicography’ tia koh tlakah an ngai hial a ni.

James Dokhuma hian lehkhabu 40 chuang a ziak a, article leh hlahril tam tak a ziak bawk a. Thu leh hlaa a thawhhlawk em avangin Mizo Academy of Letters chuan kum 1983, December ni 3-ah Academy Award chawimawina an hlan a. Kum 1985 March ni 15 khan India ram President chuan Padma Shri Award a hlan bawk a. Mizo zinga Padma Shri award dawng hmasa pahnihna a ni hial a ni.

A pianna, a ram neih chhun Mizoram tan tha leh zung bakah, a thiam leh theihna tam tak a hman hnu leh, lehkhabu rotling tur tam tak a ziah hnuin kum 2007, March ni 10 chhun dar 12 khan chatuan ram min pansan ta a ni.